Մարդկանց և կենդանիների լողալու կարողությունը հնուց ի վեր ուսումնասիրության առարկա է եղել, քանի որ դա նրանց կյանքի կենսական մաս է: Թեև մարդիկ ու կենդանիները երկուսն էլ կարող են լողալ, նրանց մեխանիզմները, հմտությունները և կարողությունները զգալիորեն տարբերվում են:
1. Մարդու Լողալու Կարողությունը
Մարդիկ սովորում են լողալ հատուկ վարժությունների և տեխնիկայի միջոցով։ Չնայած մեր մարմինը որոշակիորեն հարմար է ջրի վրա մնալու համար, մենք չունենք բնազդային լողալու կարողություն: Մարդիկ պետք է ճիշտ տեղաշարժեն իրենց վերջույթները և վերահսկեն շնչառությունը՝ ջրի վրա մնալու և առաջ շարժվելու համար։
Մարդու հիմնական լողալու ոճերը հետևյալն են.
- Կրծալող (Breaststroke) – Սա ամենադանդաղ, բայց ամենակայուն ոճերից մեկն է, որտեղ լողորդը վերջույթներով սիմետրիկ շարժումներ է կատարում:
- Խճճալող (Freestyle) – Այս ոճը ամենաարագն է: Այստեղ լողորդը պարբերաբար փոխում է ձեռքերի դիրքը և կատարում ոտքերի արագ հարվածներ:
- Թիկնալող (Backstroke) – Մարդը լողում է մեջքի վրա, ինչը թույլ է տալիս հեշտությամբ շնչել, սակայն բարդացնում է տեսողությունը դեպի առջև:
2. Կենդանիների Լողալու Կարողությունը
Կենդանիների մեծ մասը բնազդային կերպով է լողում, և նրանց մարմնի կառուցվածքն ավելի լավ է հարմարեցված ջրային միջավայրում տեղաշարժվելու համար: Օրինակ՝ ձկները, ջրային կաթնասուները (դելֆիններ, կետեր), ջրային թռչունները (բադեր, կարապներ) ունեն հատուկ կառուցվածք, որը թույլ է տալիս նրանց հեշտությամբ շարժվել ջրում:
Կենդանիների լողալու որոշ հետաքրքիր առանձնահատկություններ ներառում են.
- Ձկներ – Ձկները լողում են՝ օգտագործելով իրենց մկանների ռիթմիկ շարժումները և վերջույթները (կամ լողակները), որոնք օգնում են հավասարակշռել և առաջ շարժվել ջրում:
- Ջրասամույրներ և Կապիկներ – Ջրասամույրները բնազդորեն հրաշալի լողորդներ են, ունեն հատուկ հարմարեցված մորթի, որը պաշտպանում է նրանց ցրտից, իսկ վերջույթները նախատեսված են ջրում արագ շարժվելու համար:
- Ցամաքային Կենդանիներ – Որոշ ցամաքային կենդանիներ նույնպես կարողանում են լողալ՝ օգտագործելով իրենց վերջույթները, օրինակ՝ շները: Նրանք թաթերը շարժում են ռիթմիկ ձևով՝ առաջ մղվելով ջրի վրա:
3. Մարդու և Կենդանիների Տարբերությունները
Մարդիկ լողալ սովորում են միայն հատուկ վարժանքների միջոցով, իսկ կենդանիների մեծ մասը ունի բնազդային հմտություններ։ Մարդկանց լողալու գործընթացը պահանջում է հատուկ տեխնիկա, քանի որ նրանք չունեն ֆիզիկական այնպիսի հարմարանքներ, ինչպիսիք ունեն շատ կենդանիներ, ինչպես, օրինակ, ձկները կամ ջրային կաթնասուները, որոնց մարմիններն ի սկզբանե ստեղծված են ջրում տեղաշարժվելու համար։
4. Լողալու Բնական Հմտությունները
Կենդանիների մեծ մասը ոչ միայն լավ է լողում, այլև ունի հատուկ հարմարեցումներ՝ ջրի մեջ հեշտությամբ տեղաշարժվելու համար։ Օրինակ՝ շատ ջրային կենդանիներ ունեն մաշկի, մկանների և վերջույթների հարմարեցումներ, որոնք նրանց թույլ են տալիս առանց դժվարությունների տեղաշարժվել ջրում:
Մարդկանց դեպքում լողալու հմտությունը կախված է մարդու սովորելու ունակությունից, ուստի մարդիկ պետք է ջանք գործադրեն և հատուկ տեխնիկա սովորեն, որպեսզի կարողանան առանց դժվարությունների լողալ։
Եզրակացություն
Չնայած մարդիկ և կենդանիները կարողանում են լողալ, նրանց լողալու մեխանիզմները զգալիորեն տարբերվում են: Մարդկանց լողալու կարողությունը պահանջում է սովորել տեխնիկաներ, մինչդեռ կենդանիների մեծ մասը բնազդաբար կարողանում է լողալ: Այնուամենայնիվ, թե՛ մարդը, թե՛ կենդանիները ջրում տեղաշարժվելու յուրահատուկ կարողություններ ունեն՝ կախված իրենց կենսաբանական կառուցվածքից և հարմարվողականություններից։
Ավետ Սարդարյան 