Արտազատական և ներզատական գեղձերի տարբերությունը կայանում է նրանում, որ արտազատական գեղձերը (օրինակ՝ թքագեղձերը կամ քրտնագեղձերը) իրենց արտադրանքը՝ ֆիզիկական հեղուկներ կամ էնզիմներ, արտազատում են մարմնի արտաքին մակերեսներ կամ խոռոչներ, իսկ ներզատական գեղձերը (օրինակ՝ վահանագեղձը կամ մակերիկամը) արտազատում են հորմոններ անմիջապես արյան մեջ, որոնք տարածվում են ողջ օրգանիզմում և կարգավորում տարբեր գործընթացներ։
Մակուղեղը ազդում է մի շարք կարևոր գործընթացների վրա, ինչպիսիք են մարմնի ջերմակարգավորումը, սովի և հագեցածության զգացումները, նյարդային համակարգի և ներզատական համակարգի միջև կապի պահպանումը, ինչպես նաև էմոցիոնալ արձագանքները։
Վահանագեղձի գործառույթը հորմոններ արտազատելն է, որոնք կարգավորում են նյութափոխանակության արագությունը, մարմնի ջերմաստիճանը, էներգիայի օգտագործումը և թթվածնի սպառումը։ Վահանագեղձի հորմոնները կարևոր են աճի, զարգացման և ընդհանուր էներգիայի կարգավորման համար։
Ադրենալինը կոչվում է «տագնապի հորմոն», որովհետև այն արտազատվում է մակերիկամներից սթրեսային կամ վտանգավոր իրավիճակներում, որի արդյունքում օրգանիզմն արագ արձագանքում է՝ բարձրացնում սրտի աշխատանքը, արյան ճնշումը, ինչպես նաև արյան մատակարարումը դեպի մկաններ, նպաստելով «կռվի կամ փախուստի» արձագանքին։
Ավետ Սարդարյան 