Ավետ Սարդարյան

Աշխատանք դասարանում 

1. նախորդ վարժության մեջ տրված բառերից որը ի՞նչ հարցի է պատասխանում և փորձի՛ր բացատրել խոսքի մասերի նման խմբավորումը:Ա. Գոյական, ածական, թվական, դերանուն, բայ, մակբայ:
Բ. Կապ, շաղկապ, ձայնարկություն, վերաբերական բառեր:
Ա շարքը նյութական են դառնում է նախադասության անդամ, իսկ Բ շարքը ոչ նյութական են և չեն դաս

2. Հարցական դերանունները փոխարինի՛ր այնպիսի բառերով, որոնք ընդգծված առարկաներին (ենթականերին) ինչ-որ հատկանիշ վերագրեն:

Պարզվեց, որ գաղտագողի մոտեցող մարդը (ինչպիսի՞ն) է:
Քաղաքում պտտվող լուրերը (ինչպիսի՞ն) էին:
Եվրասիա մայրցամաքը (ո՞րն) է:       ՛
Խորհրդավոր այցելուները (քանի՞սն) են:
Այդ մրցույթի մասնակիցները (քանի՞սն) են:
Մեր դպրոցը շրջանում (ո՞րերորդն) է:
Մեր արձակուրդը (ի՞նչ է անում):
Աշունը (ի՞նչ է արել) դաշտերը, այգիներն ու անտառները:

3. Բառակապակցություններ կազմի՛ր` Ա խմբի մակբայներն ավելացնելով Բ խմբի ածականներին ու բայերին:

Ա. Շատ, փոքր-ինչ, համարյա, հազիվ, ներքուստ:
Բ. Դեղին, հանգիստ, մեծ, հուզվել, հանգստանալ, լաց լինել:

4. Կետերը փոխարինի՛ր տրված բառերով: Փորձի՛ր բացատրել, թե տարբեր խոսքի մասերի պատկանող այդ բառերն ինչո´վ են իրար նման:
Տանտեր, լրագրողներ, զրույց, ես, բոլորը, խոսել, պատմել:
Մեր տիեզերական այցելուն կարծես թե արդեն ընտելացել էր. բայց դեռ… խուսափում էր:

Լրացուցիչ աշխատանք (տանը)

1. Տրված բառերի գործիական հոլովի ձևերով կազմի՛ր նախադասություններ:

Հայր, ծաղիկներ, բոլոր, ոչ մեկ, հասնել, հեռանալ:

Հայրով հպարտ ենք մեր հաջողություններով։
Ծաղիկներով զարդարեցինք սենյակը։
Բոլորով միասին գնացինք զբոսնելու։
Ոչ մեկով չեմ խոսել այդ հարցի մասին։
Հասնելով նպատակին՝ շատ ուրախացանք։
Հեռանալով քաղաքից՝ զգացինք թեթևություն։

2. Տրված հարցական դերանունները չորս խմբի բաժանի՛ր ըստ նրա, թե ո՛ր խոսքի մասին են վերաբերում:

Ո՞վ, ի՞նչ, ինչպիսի՞, որպիսի՞, ո՞ր, քանի՞, ո՞րերորդ, ինչքա՞ն, որքա՞ն, որչա՞փ, որտե՞ղ, ո՞ւր, ե՞րբ:

Անձ
Ո՞վ

Իր
Ի՞նչ

Դրություն

• Որակ:
  ինչպիսի՞, որպիսի՞
• Քանակ/չափ:
  քանի՞, ինչքա՞ն, որքա՞ն, որչա՞փ
• Տարածություն/տեղ:
  որտե՞ղ, ո՞ւր
• Ժամանակ:
  ե՞րբ

Հատկորոշիչներ

ո՞ր, ո՞րերորդ

3.Փորձի՛ր բացատրել դերբայների նման խմբավորումը:

Ա. Անկատար`ընկնում (եմ), մեծանում (եմ): Վաղակատար` ընկել (եմ), մեծացել (եմ): Ապակատար` ընկնելու (եմ), մեծանալու (եմ): Ժխտական (չեմ) ընկնի, (չեմ) մեծանա:

Բ. Անորոշ` ընկնել, մեծանալ: Համակատար` ընկնելիս, մեծանալիս: Ենթակայական` ընկնող,մեծացող: Հարակատար` ընկած, մեծացած:

Ա. Ըստ կատարման ժամանակի:

Անկատար – ընթացքի մեջ գործողություն (ընկնում եմ, մեծանում եմ)։
Վաղակատար – ավարտված գործողություն (ընկել եմ, մեծացել եմ)։
Ապակատար – ապագայում կատարվելիք գործողություն (ընկնելու եմ, մեծանալու եմ)։
Ժխտական – գործողությունը չի կատարվի (չեմ ընկնի, չեմ մեծանա)։

Բ. Ըստ ձևի կամ գործառույթի:

Անորոշ – ընդհանուր գործողություն (ընկնել, մեծանալ)։
Համակատար – գործողության ընթացքում (ընկնելիս, մեծանալիս)։
Ենթակայական – շարունակվող գործողություն (ընկնող, մեծացող)։
Հարակատար – ավարտված գործողություն (ընկած, մեծացած)։