Ավետ Սարդարյան

ՆԱԽԱԲԱՆ

Ամեն տարի մեր դպրոցում տոնում են Մխիթար Սեբաստացու ծննդյան օրը և այդ օրը ամեն տարի մենք ուսումնասիրում էնք բառարանները: Այս տարի ես կկազմեմ երաժշտական բառերի բառարան:

Երաժշտական բառերի բառարան

Ա

• Ակորդ – միաժամանակ հնչող երեք կամ ավելի նոտաների համադրություն։
• Ակուստիկա – ձայնի տարածման հատկությունների ուսումնասիրություն։
• Ալեգրո – արագ և աշխույժ կատարում։
• Անսամբլ – երաժշտական խումբ, որը կատարում է ստեղծագործություններ։
• Արիա – մեներգ՝ օպերայում կամ օրատորիայում։
• Ավե Մարիա – հայտնի կրոնական երաժշտական ստեղծագործություն։

Բ

• Բալլադ – պատմողական երգ կամ գործիքային ստեղծագործություն։
• Բաս – ամենացածր տղամարդու ձայնը կամ գործիքային հատված։
• Բիտ – երաժշտական ռիթմի հիմնական միավորը։
• Բոլերո – իսպանական պարային երաժշտության ձև։

Գ

• Գամմա – սանդղակաձև հաջորդականություն նոտաների։
• Գլիսանդո – սահուն անցում մեկ նոտայից մյուսը։
• Գործիքավորում – երաժշտության դասավորություն տարբեր գործիքների համար։

Դ

• Դեբյուտ – առաջին անգամ բեմում հանդես գալ։
• Դինամիկա – երաժշտության մեջ ձայնի ուժգնության փոփոխություններ։
• Դիատոնիկա – սանդղակ, որն ունի միայն բնական աստիճաններ։

Ե

• Երաժշտություն – հնչյուններով ստեղծվող արվեստ։
• Երգեհոն – ստեղնավոր փողային գործիք։
• Երգչախումբ – խմբային երգեցողություն։

Զ

• Զաքսոֆոն – փողային երաժշտական գործիք։
• Զարթոնք – երաժշտական կտրվածքով մեղեդային զարգացման փուլ։

Թ

• Թեմա – երաժշտական հիմնական գաղափարը։
• Թեմպ – երաժշտության արագությունը։

Ժ

• Ժանր – երաժշտական ստեղծագործությունների տեսակ։

Ի

• Ինտերվալ – երկու նոտաների միջև հեռավորությունը։
• Իմպրովիզացիա – ստեղծագործական հանկարծակի կատարում։

Լ

• Լեգատո – սահուն, կապակցված կատարում։
• Լարային գործիքներ – լարերով ձայն ստեղծող գործիքներ։

Խ

• Խմբերգ – խմբով կատարվող երգ։

Մ

• Մինոր – տխուր հնչողությամբ лад։
• Մաժոր – ուրախ հնչողությամբ лад։
• Մելոդիկ – մեղեդային, գեղեցիկ հնչող երաժշտական ձև։
• Մետրոնոմ – սարք, որն օգնում է պահպանել ճիշտ ռիթմը։

Ն

• Նոտա – երաժշտական հնչյունի գրանշան։
• Նվագախումբ – երաժշտական համույթ՝ կազմված գործիքներից։

Օ

• Օպերա – բեմական երաժշտական ներկայացում։
• Օկտավա – ութ նոտաների միջակայք։

Պ

• Պոլիֆոնիա – բազմաձայն երաժշտություն։
• Պիացցիկատո – լարային գործիքների վրա մատներով նվագելու եղանակ։

Ռ

• Ռիթմ – երաժշտական բաղադրիչ, որը կարգավորում է ձայների տևողությունը։
• Ռապսոդիա – ազատ ոճով երաժշտական ստեղծագործություն։
• Ռոմանս – լիրիկական երգ, որը սովորաբար բաղկացած է մեղեդային մեներգից՝ նվագակցության ուղեկցությամբ։

Ս

• Սոլո – մենակատարում։
• Սիմֆոնիա – մեծածավալ գործիքային ստեղծագործություն։
• Սոնատա – բազմամաս գործիքային ստեղծագործություն։

Տ

• Տեմբր – ձայնի յուրահատուկ գունավորում։

Ու

• Ութնյակ – ութ կատարողների կամ գործիքների խումբ։

Ֆ

• Ֆորթե – ուժեղ հնչողություն։
• Ֆուգա – բարդ բազմաձայն ստեղծագործություն։ Մասամբ գրել է Բախը:

Ք

• Քնար – հնագույն լարային գործիք։

Շ

• Շարական – հայկական եկեղեցական երգ։
• Շտակատո – կարճ, առանձին հնչող նոտաների կատարում։